Komut İstemini Kullanarak Windows PC’nizi Temizleyin

Bilgisayarınızı dağınıklıktan uzak tutmak, performansı artırmanıza ve tonlarca depolama alanı boşaltmanıza yardımcı olabilir. Windows’ta Disk Temizleme aracı da dahil olmak üzere çeşitli yerleşik sistem temizleme yardımcı programları vardır. Ancak Komut İstemi, bilgisayarınızı temizlemenin daha az bilinen bir yoludur.

Yavaş bir Windows bilgisayarını Komut İstemi’ni kullanarak temizlemenin birkaç yolu.

Neden Bilgisayarınızı Komut İstemini Kullanarak Temizlemelisiniz?

Komut İstemi, Windows 3.1’den bu yana neredeyse tüm Windows sürümlerinde bulunan yerleşik bir komut işlemcisidir. Grafiksel kullanıcı arayüzü çoğu kişi için kullanışlı olsa da, bazıları verimlilik ve performans avantajları nedeniyle Komut İstemi’nin çeşitli görevleri gerçekleştirmesini tercih edebilir.

Windows 11’deki Disk Temizleme aracı ve Storage Sense özelliği, bilgisayarınızı temizlemeyi oldukça kolaylaştırır. İstenmeyen dosyalar kalırsa bunları örneğin geçici klasörünüzü temizleyerek manuel olarak kaldırabilirsiniz. Disk Birleştiricisi, diskpart ve Disk Temizleme aracına erişim komutları yardımıyla bu işlemi hızlandırabilirsiniz.

CMD Kullanarak Bilgisayarınızı Temizlemeye Başlayın

Aşağıda disk temizleme yardımcı programını başlatmak, geçici dosyaları temizlemek, bellek önbelleğini temizlemek ve daha fazlasını yapmak için kullanılan komutların listesi bulunmaktadır.

Bu komutlardan bazıları Komut İstemi’ni yönetici olarak açmanızı gerektirebilir. İşte bunu nasıl yapacağınız.

1. Windows arama çubuğuna cmdyazın.
2. Komut İstemi’nesağ tıklayın ve Yönetici olarak çalıştır’ı seçin.

Komut İstemi ile Sabit Disk Nasıl Birleştirilir?

Geleneksel sabit disklerde disk parçalanması doğal olsa da performans sorunlarına neden olabilir. Diskinizin okuma ve yazma hızını etkileyerek sisteminizin yavaşlamasına neden olur.

Birleştirme, disklerinizin daha verimli çalışmasına yardımcı olmak için parçalanmış verileri yeniden düzenler. SSD depolama cihazlarınızı birleştirmenize gerek yoktur (bu da önerilmez). Ancak mekanik bir sabit sürücü kullanıyorsanız, sabit diski bir komutla nasıl birleştireceğiniz aşağıda açıklanmıştır.

1. Komut İstemi’ni yönetici olarak açın.
2. Komut İstemi’ne aşağıdaki komutu yazın ve enter tuşuna basın:

defrag c:

3. Yukarıdaki komutta c:,birleştirmek istediğiniz sürücüdür. Başka bir sürücüyü birleştirmek istiyorsanız sürücü harfini değiştirin.

Birleştirme komutunu isteğe bağlı anahtarlarla çalıştırabilirsiniz. Analiz gerçekleştirmek, istisnalar eklemek, önceliği değiştirmek ve daha fazlası için defrag komutuyla farklı söz dizimi kullanma hakkında daha fazla bilgi edinmek için Microsoft’un defrag komutunun kullanımına ilişkin belgelerine bakın.

Çalıştırma Kutusunu Kullanarak Hızlı Disk Temizleme

Komut İstemini açmadan hızlı bir disk temizliği gerçekleştirmek için Çalıştır komutunu kullanabilirsiniz. İki adımda birkaç gigabaytlık depolama alanı boşaltmak istiyorsanız kullanışlıdır. Bunun için Disk Temizleme aracını başlatmanız ve Çalıştır iletişim kutusu aracılığıyla temizlemek istediğiniz diski belirtmeniz gerekir.

Disk Temizleme’yi çalıştırmak için:

1. Çalıştır’ıaçmak için Win + R tuşlarına basın.
2. Çalıştır iletişim kutusuna aşağıdaki komutu yazın:

C:\windows\SYSTEM32\cleanmgr.exe /dDrive

3. Yukarıdaki komutta Drive’ıtemizlemek istediğiniz disk sürücüsü harfiyle değiştirin. Örneğin, E sürücüsü için hızlı bir temizleme gerçekleştirmek istiyorsanız tam komut şu şekilde görünecektir:

C:\windows\SYSTEM32\cleanmgr.exe /dE

4. Komutu yürütmek için Tamam’atıklayın veya Enter’a basın.
5. Çalıştır, belirttiğiniz sürücü seçiliyken Disk Temizleme aracını hızlı bir şekilde başlatacaktır.
6. Silinecek dosyaları seçin ve Tamam’atıklayın.

Komut İstemi Aracılığıyla Disk Temizleme Yardımcı Programı Nasıl Kullanılır

Disk Temizleme, bilgisayarınızın sabit sürücüsünde yer açmanıza yardımcı olan yerleşik bir Windows yardımcı programıdır. İndirilenleri, geçici internet dosyalarını, geri dönüşüm kutusunu ve hatta sistem dosyalarını temizleyebilir.

Disk Temizleme’yi başlatmak ve otomatik temizleme görevlerini doğrudan gerçekleştirmek için Komut İstemi’ni kullanabilirsiniz. Aracın ve desteklenen komut satırı anahtarlarının nasıl kullanılacağı aşağıda açıklanmıştır.

Temel Dosya Silme

Komut İstemi’ni kullanarak Disk Temizleme aracını başlatmak için cleanmgr komutunu kullanabilirsiniz.

1. Komut İstemi’ni açın, cleanmgryazın ve Enter’a basın.
2. Sürücü Seçimi penceresinde temizlemek istediğiniz sürücüyü seçin ve Tamam’atıklayın.
3. Disk Temizleme penceresinde silmek istediğiniz tüm dosyaları seçin ve Tamam’atıklayın.
4. Eylemi onaylamak için DosyalarıSil’e tıklayın.

Belirli Bir Sürücüyü/Bölümü Temizleme

Disk Temizleme aracını söz konusu sürücüde çalıştırmak için cleanmgr komutunu ve ardından bir sürücü harfini kullanabilirsiniz. Bu, belirli bir sürücüde yer açmak için kullanışlıdır. Örneğin, Disk Temizleme aracını C sürücüsünde çalıştırmak için aşağıdaki komutu çalıştırın:

cleanmgr /D C

Disk Temizleme aracı silebileceğiniz tüm dosyaları tarayacak ve gösterecektir. Seçiminizi yapın ve Tamam’ı tıklayın.

Disk Temizleme Aracı Ayarlarını Yapılandırma

Disk Temizleme aracı ayarlarını özelleştirmek için cleanmgr komutu, sageset ve sagerun dahil olmak üzere birden fazla anahtarı destekler.

• sageset:x Disk Temizleme aracının ayarlarını yapılandırmanıza olanak tanır. Çalıştırıldığında, Disk Temizleme aracını başlatacak ve silmek istediğiniz belirli öğeleri seçmenize ve bunları x değerine atamanıza olanak tanıyacaktır. 1’den 9999’a kadar herhangi bir değer olabilen x değeri kayıt defterinde depolanır.
• sagerun:x, x değerine atanan belirtilen görevi çalıştırır ve belirtilen tüm dosyaları otomatik olarak temizler.

İşte nasıl çalışıyor:

1. Komut İstemi’ne aşağıdaki komutu yazın ve enter tuşuna basın:

cleanmgr /sageset:1

2. Yukarıdaki komutta 1’i 1 ile 9999 arasında herhangi bir sayıyla değiştirin. Bu kılavuzda 1’i kullanacağız. Çalıştırıldığında Disk Temizleme aracını açacak ve silebileceğiniz tüm gereksiz öğeleri gösterecektir.
3. Silmek istediğiniz tüm öğeleri seçin veya seçimlerini kaldırın. Örneğin, Geçici kurulum dosyaları, Windows Güncelleme Temizleme, İndirilen program dosyaları, Geri dönüşüm kutusu (buna dikkat edin) vb. seçeneğini seçin.
4. Temizlenecek dosya türlerini seçtikten sonra yapılandırmayı kaydetmek için Tamam’ı tıklayın.
5. Şimdi Disk Temizleme aracını özel yapılandırmanızla çalıştırmak için aşağıdaki komutu kullanın:

cleanmgr /sagerun:1

6. Bu, Disk Temizleme aracını başlatacak ve daha önce belirtilen ve 1 değerine atanan dosya türlerini temizlemeye başlayacaktır. Bu durumda, Geçici kurulum dosyalarını, Windows Güncelleme Temizleme’yi, İndirilen program dosyalarını ve Geri Dönüşüm Kutusu dosyalarını silecektir.

Düşük Alan için Optimize Etme

Adından da anlaşılacağı gibi düşük disk anahtarı, sabit diskinizdeki depolama alanı azalıyorsa kullanışlıdır. Çalıştırıldığında tüm dosya kategorilerini otomatik olarak kontrol eder.

Lowdisk komutunun ardından, bölümün yer açması için sürücü harfi gelir. Tam bir komut şuna benzer:

cleanmgr /lowdisk /d

Yürütüldüğünde Disk Temizleme, D: sürücüsünde seçilen tüm gereksiz dosya kategorileriyle açılacaktır.

Tüm gereksiz dosyaları kullanıcı istemi olmadan hızlı bir şekilde silmek için bunun yerine aşağıdaki komutu kullanın:

cleanmgr /verylowdisk /d

Komut İstemini Kullanarak Geçici Dosyalar Nasıl Temizlenir?

Windows anlık kullanım için geçici dosyalar oluşturur. Sabit diskinizde nadiren geniş yer kaplarlar ve sisteminizin düzgün çalışması için gereklidirler. Görev tamamlandığında sisteminiz bunları otomatik olarak geçici klasörlerden atmalıdır.

Disk Temizleme aracı, yedi günden eski geçici dosyaları temizler. Ancak geçici klasörü sık sık temizlemeniz gerekiyorsa bunu manuel olarak veya Komut İstemi’ni kullanarak yapabilirsiniz.

Geçici dosyaları görüntülemek için Komut İstemi’ne aşağıdaki komutu girin:

%SystemRoot%\explorer.exe %temp%\

Bu dosyaları Dosya Gezgini’nden manuel olarak (Ctrl + A > Sil) silebilir veya geçici dosyaları silmek için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz:

del %temp%\*.* /s /q

Komut İstemi, halihazırda kullanılan herhangi bir dosyayı otomatik olarak atlayacak, ancak geri kalanını silecektir.

Komut İstemini Kullanarak Önceden Getirilen Dosyalar Nasıl Silinir

Ön getirme dosyaları, Windows sisteminizde bir uygulama çalıştırıldığında oluşturulan geçici dosyalardır. Bu dosyalar, programların yürütülmesini optimize etmek için kullanılan bilgileri içerir.

Diğer geçici dosyalar gibi, önceden getirme dosyaları da genellikle sabit sürücünüzde fazla yer kaplamaz. Ancak prefetch dosyalarını sık sık silmeniz gerekiyorsa, sisteminizde bu dosyaları temizlemek için Komut İstemi’ni kullanabilirsiniz.

Komut İstemi’ni kullanarak önceden getirme dosyalarını silmek için:

1. Komut İstemi’ni yönetici olarak açın.
2. Komut İstemi penceresinde, önceden getirme dosyalarını görüntülemek için aşağıdaki komutu yazın:

%SystemRoot%\explorer.exe C:\Windows\prefetch\

3. Dosya Gezgini’nde önceden getirme klasörünü açacak ve silebileceğiniz önceden getirme dosyalarını gösterecektir.
4. Ön getirme dosyalarını silmek için aşağıdaki komutu kullanın ve enter tuşuna basın:

del C:\Windows\prefetch\*.*/s/q

5. Komut İstemi, silinen tüm ön getirme dosyalarının bir listesini gösterecektir.

Diskpart Kullanarak Sabit Diski Temizleme

Diskin tamamını silmek istiyorsanız diskpart yardımcı programını kullanabilirsiniz. Diskpart, farklı işlevler için 38’den fazla komutu destekleyen bir Windows komut satırı yardımcı programıdır.

Bir diski silmek için diskpartın clean komutunu kullanabilirsiniz. Çalıştırıldığında tüm verileri siler ve diski ayrılmamış alana dönüştürür.

Diskpart yardımcı programını kullanırken dikkatli olun. Yanlış nesnelerin kullanılması tüm verilerinize mal olabilir ve hiçbirini kurtaramayabilirsiniz. Bu nedenle diskpart aracını kullanmadan önce kritik sistem verilerinizin yedeğini oluşturun.

Bir diski temizlemek için:

1. Komut İstemine diskpartyazın ve enter tuşuna basın.
2. Daha sonra sisteminizde kurulu tüm diskleri görüntülemek için list diskyazın
3. Temizlemek istediğiniz diski seçin. Örneğin:

Select disk 0

4. Disk durumu çevrimdışı görünüyorsa çevrimiçi diskyazın ve enter tuşuna basın.
5. Diskinizi silmek için aşağıdaki komutu yazın ve enter tuşuna basın:

Clean all

6. Tamamlandığında, diskpart’ı kapatmak için çıkış yazın.

Komut İstemini Kullanarak Bilgisayarınızı Önemsiz Dosyalardan Temiz Tutun

Önemsiz dosyaları bilgisayarınızdan kaldırmak da dahil olmak üzere çeşitli gelişmiş eylemleri gerçekleştirmek için Komut İstemi’ni kullanabilirsiniz. GUI tabanlı Disk Temizleme aracını kullanabilseniz de, Komut İstemi belirli dosya türlerini temizlemeyi ve temiz diskleri silmeyi kolaylaştırır.