2. EL Bilgisayar Alacaklar Dikkat! Yapmanız Gereken 7 Kritik Test
Sınırlı bir bütçeyle yeni bir bilgisayar almak yerine ikinci el bir cihaz tercih etmek cazip olabilir. Ancak, uygun fiyatlı diye hemen atlamamak lazım! Eski sahibi cihazına ne kadar iyi baktı? Donanımda sıkıntı var mı? İşte ikinci el bir bilgisayar almadan önce mutlaka yapmanız gereken 7 kritik test!
1. Ekran, Klavye ve İzleme Dörtgenini (Touchpad) Test Edin
Bir dizüstü bilgisayarın ekranı, klavyesi ve touchpadi onun kalbidir. Eğer bu parçalar düzgün çalışmıyorsa, kullanırken büyük sıkıntılar yaşarsınız.
- Ekranı kontrol etmek için: “Test My Screen” gibi online araçlarla ölü piksel, renk bozulması, titreme veya arka ışık sızıntısı olup olmadığına bakabilirsiniz. Ekran parlaklığını farklı seviyelerde değiştirerek homojen aydınlatma olup olmadığını kontrol edin.
- Klavye testi: “Keyboard Tester” gibi bir site açın ve her tuşun tepki verip vermediğini test edin. Tuşlardan bazıları çalışmıyorsa, klavyeyi değiştirmek gerekebilir.
- Touchpad testi: İmlecin akıcı hareket edip etmediğini, kaydırma ve çoklu dokunma hareketlerini destekleyip desteklemediğini deneyin. Fiziksel tıklama düğmelerinin de sağlam çalıştığını kontrol edin.
2. Web Kamerasını, Mikrofonu ve Hoparlörleri Test Edin
Günümüzde görüntülü görüşmeler olmazsa olmaz! Alacağınız cihazın web kamerası ve mikrofonu çalışıyor mu?
- Web kamerası testi: Windows’ta “Kamera” uygulamasını açın ve görüntünün net olup olmadığına bakın. Bulanık veya donuk bir görüntü varsa, kamera arızalı olabilir.
- Mikrofon testi: “Ayarlar > Sistem > Ses” yolunu izleyin, “Giriş” bölümünden dahili mikrofonu seçin ve “Testi Başlat” seçeneğiyle sesinizi kaydedip netlik kontrolü yapın.
- Hoparlör testi: “Ses Ayarları”ndan dahili hoparlörü seçin ve bir ses çalarak cızırtı, bozulma veya ses seviyesi problemleri olup olmadığını kontrol edin.
Bağlantı noktalarını (USB, HDMI, kulaklık girişi) test etmek içinse farklı aksesuarlar takarak düzgün çalışıp çalışmadıklarını deneyin.
3. RAM (Bellek) Testi Yapın
RAM, bilgisayarın hızını ve çoklu görev performansını doğrudan etkiler. Arızalı bir RAM bilgisayarı sık sık çökertir.
Windows Bellek Tanılama Aracı ile RAM testi yapmak için:
- Win + R tuşlarına basın, açılan kutuya mdsched yazıp Enter tuşuna basın.
- “Şimdi yeniden başlat ve sorunları kontrol et” seçeneğini seçin.
- Bilgisayar yeniden başlatılacak ve test tamamlandıktan sonra sonuçları “Olay Görüntüleyicisi”nde görebileceksiniz.
Eğer RAM hatası tespit edilirse, değiştirme maliyetini göz önünde bulundurun.
4. Sabit Disk (HDD/SSD) Sağlığını Kontrol Edin
Arızalı bir sabit disk, veri kaybı ve yavaş performans gibi ciddi sorunlara neden olabilir.
- “CrystalDiskInfo” gibi ücretsiz bir araç kullanarak disk sağlığını kontrol edin.
- Sağlık durumu “İyi” olmalı, sıcaklık 30-50°C arasında olmalı. 70°C üzeri sıcaklıklar risklidir.
- “Bad sector” (bozuk sektör) gibi hatalar varsa, yeni bir disk almanız gerekebilir.
5. Pil Sağlığını Kontrol Edin
Dizüstü bilgisayarlarda pil ömrü zamanla azalır. Kötü bir pile sahip bir cihaz satın alırsanız, ekstra maliyet sizi bekliyor olabilir!
- Pil raporu almak için:
- “Başlat” menüsüne “cmd” yazın, sağ tıklayıp “Yönetici olarak çalıştır” seçeneğini seçin.
- Konsola powercfg /batteryreport yazıp Enter tuşuna basın.
- “C:\Users[KullanıcıAdı]\battery-report.html” dosyasını açarak pil sağlığını inceleyin.
Eğer pil kapasitesi %50’nin altına düşmüşse, yeni bir batarya almayı göz önünde bulundurun.
6. CPU ve GPU’yu Stres Testinden Geçirin
Bilgisayarınızın işlemcisi (CPU) ve ekran kartı (GPU), yük altında nasıl performans gösteriyor? Aşırı ısınma veya performans düşüşü var mı?
- “Prime95” veya “AIDA64” gibi yazılımlarla CPU’yu test edin.
- “FurMark” ile GPU’nun stres testini yapın.
- Test sırasında ani çökmeler veya aşırı sıcaklık artışları varsa dikkatli olun!
7. CPU ve GPU Sıcaklıklarını İzleyin
Bilgisayarınızın aşırı ısınması, performansı düşürür ve uzun vadede donanım arızalarına yol açabilir.
- NZXT CAM veya HWMonitor gibi araçları kullanarak CPU ve GPU sıcaklıklarını izleyin.
- CPU sıcaklığı genellikle 40-70°C aralığında olmalıdır.
- GPU sıcaklığı 75°C’yi geçmemeli, idealde 65°C civarında olmalıdır.
- Test sırasında sıcaklık değerleri aşırı yüksekse termal macun yenilenmesi veya fan temizliği gerekebilir.
Son Söz: Güvenilir Bir Cihaza Yatırım Yapın
İkinci el bir bilgisayar almak bütçe dostu olabilir ama yanlış seçim yapmak da sizi büyük masraflara sokabilir. Bu testleri yaparak, cihazın gerçekten çalışır durumda olup olmadığını anlayabilir ve kötü sürprizlerden kaçınabilirsiniz.
Özetle:
- Donanımı dikkatlice inceleyin,
- Test yazılımlarını kullanarak sağlık durumunu değerlendirin,
- Cihazın performansını ve ömrünü belirleyerek kararınızı verin.
Umarım bu rehber, alacağınız ikinci el bilgisayar için en doğru seçimi yapmanıza yardımcı olur. Unutmayın, akıllı bir alıcı olmak her zaman kazandırır! 🚀
