Format Öncesi Driver (Sürücüleri) Yedekle
Bilgisayarınızın performansında bir düşüş mü yaşıyorsunuz? Belki de kötü amaçlı yazılımlar sisteminizi ele geçirdi ve tek çözüm Windows’u yeniden kurmak gibi görünüyor. İşte tam da bu noktada, format öncesi driver yedekleme işlemi devreye giriyor ve sizi büyük bir dertten kurtarıyor. Çoğu kullanıcı, temiz bir kurulumun ardından karşılaşacağı sürücü bulma ve yükleme zahmetini göz ardı eder. Oysa bu, en kritik adımlardan biridir. Sürücüler, donanımınızın işletim sistemiyle kusursuz bir şekilde iletişim kurmasını sağlayan temel yapı taşlarıdır. Eğer elinizde doğru sürücüler yoksa, en yeni ve en güçlü donanım bile sadece bir yığın metalden ibaret kalabilir. Özellikle eski veya nadir bulunan cihazlara sahipseniz, üreticilerin web sitelerinde artık güncel sürücüleri bulamama ihtimaliniz oldukça yüksek. Bu durumda, yedeklenmiş sürücüleriniz hayat kurtarıcı olabilir. Bu makalede, Windows 10 ve Windows 11’de format öncesi driver yedekleme ve geri yükleme süreçlerini ayrıntılı olarak ele alacağız. Bu hayati işlemi öğrenerek, bir sonraki format işleminizi çok daha hızlı ve sorunsuz bir hale getirebilirsiniz.
Neden Sürücülerinizi Yedeklemelisiniz?
Bilgisayarınızdaki her donanım, (ekran kartı, ses kartı, ağ bağdaştırıcısı gibi) işletim sistemiyle etkileşim kurmak için özel bir yazılıma, yani bir sürücüye ihtiyaç duyar. Windows, standart donanımlar için genel sürücüler sunsa da, bu sürücüler genellikle donanımın tüm potansiyelini kullanmanıza izin vermez. Üreticinin sağladığı optimize edilmiş sürücüler ise daha iyi performans, daha fazla özellik ve en önemlisi daha iyi sistem kararlılığı sunar.
Format öncesi driver yedekleme işleminin en büyük avantajı, Windows’u yeniden kurduktan sonra internet bağlantınız olmasa bile temel sürücülerinizi (ağ sürücüleri gibi) geri yükleyebilmenizdir. Böylece, internete bağlanıp diğer güncellemeleri indirmenize olanak tanır. Bir diğer önemli sebep ise, eski veya artık desteklenmeyen donanımlara sahip olmanız durumudur. Donanım üreticileri, eski ürünleri için sürücüleri web sitelerinden kaldırma eğilimindedir. Bu durum, Windows’u yeniden kurduğunuzda o donanımı kullanamayacağınız anlamına gelebilir. Sürücülerinizi yedekleyerek, donanımınızı kullanmaya devam etme garantisi elde edersiniz.
Format Öncesi Driver Yedekleme: Adım Adım Rehber
Sürücülerinizi yedeklemek için birden fazla yöntem bulunmaktadır. En güvenilir ve en yaygın kullanılan yöntemler Komut İstemi (Command Prompt) ve PowerShell araçlarını kullanmaktır. Bu yöntemler, tüm sistem sürücülerinizi tek bir komutla kolayca dışa aktarmanıza olanak tanır. Başlamadan önce, yönetici haklarına sahip bir hesapla oturum açtığınızdan emin olun.
Yöntem 1: DISM Aracını Kullanarak Sürücüleri Yedekleme
DISM (Deployment Image Servicing and Management) aracı, Windows’un kendi içinde yer alan güçlü bir komut satırı aracıdır. Bu araçla sürücülerinizi kolayca yedekleyebilirsiniz.
- Yönetici olarak Komut İstemi veya PowerShell’i açın: Windows 11’de Başlat menüsüne sağ tıklayın ve Terminal (Yönetici) seçeneğini seçin. Windows 10’da ise yine Başlat menüsüne sağ tıklayarak PowerShell (Yönetici) seçeneğini seçin.
- Hedef Klasörü Oluşturun: Sürücülerinizi yedekleyeceğiniz bir klasör oluşturun. Bu klasör, format sonrasında erişebileceğiniz harici bir diskte veya başka bir bölümde olabilir. Örneğin,
D:\DRIVER_YEDEKLERIgibi bir yol belirleyebilirsiniz. - Komutu Çalıştırın: Aşağıdaki komutu kopyalayıp PowerShell penceresine yapıştırın ve Enter tuşuna basın. Hedef yolu kendi belirlediğiniz yolla değiştirmeyi unutmayın.
dism /online /export-driver /destination:”D:\DRIVER_YEDEKLERI”
Bu komut, Windows’un yüklü tüm sürücülerini belirtilen klasöre kopyalayacaktır. İşlem tamamlandığında, yedekleme klasörünüzde her sürücü için ayrı bir klasör oluştuğunu göreceksiniz. Bu yöntem, format öncesi driver yedekleme sürecini oldukça basit ve güvenli hale getirir.
Yöntem 2: Pnputil Komutu ile Sürücüleri Dışa Aktarma
Pnputil, Windows’ta sürücü paketlerini yönetmek için kullanılan bir başka yerleşik komut satırı aracıdır. DISM’e benzer şekilde, sürücüleri yedeklemek için idealdir.
- Yönetici olarak PowerShell’i açın.
- Komutu Çalıştırın: Aşağıdaki komutu kopyalayıp PowerShell penceresine yapıştırın ve Enter tuşuna basın. Hedef yolu kendi belirlediğiniz yolla değiştirmeyi unutmayın.
pnputil /export-driver * “D:\DRIVER_YEDEKLERI”
Bu komut da tüm yüklü sürücüleri belirtilen klasöre kopyalayacaktır. Format öncesi driver yedekleme için Pnputil, hızlı ve etkili bir alternatiftir.
Yedeklenmiş Sürücülerinizi Geri Yükleme Rehberi
Sürücülerinizi yedeklediniz ve Windows’u yeniden kurdunuz. Şimdi sıra bu sürücüleri geri yüklemeye geldi. Yedeklediğiniz sürücüleri geri yüklemek için de birden fazla yöntem bulunmaktadır. En yaygın kullanılan yöntemler Aygıt Yöneticisi ve Pnputil aracıdır.
Yöntem 1: Aygıt Yöneticisi Kullanarak Sürücü Geri Yükleme
Bu yöntem, genellikle tek bir aygıtın sürücüsünü güncellemek veya geri yüklemek için kullanılır. Eğer sadece belirli bir donanımınızın sürücüsüyle ilgili bir sorun varsa bu yöntem oldukça kullanışlıdır.
- Aygıt Yöneticisi’ni Açın: Başlat düğmesine sağ tıklayın ve Aygıt Yöneticisi‘ne tıklayın.
- Sürücüyü Güncelleyin: Sürücüsünü geri yüklemek istediğiniz aygıtı listede bulun, sağ tıklayın ve Sürücüyü güncelle seçeneğini seçin.
- Sürücüleri Bilgisayarınızda Arayın: Karşınıza çıkan pencerede Sürücüler için bilgisayarımı tara seçeneğine tıklayın.
- Yedekleme Klasörünü Belirleyin: Ardından Gözat düğmesine tıklayın ve daha önce yedeklediğiniz sürücülerin bulunduğu klasörü (örneğin,
D:\DRIVER_YEDEKLERI) seçin. - Kurulumu Başlatın: Alt klasörleri dahil et kutucuğunu işaretleyin ve İleri‘ye tıklayın. Aygıt Yöneticisi, yedekleme klasörünüzdeki sürücüleri tarayacak ve ilgili aygıt için en uygun sürücüyü otomatik olarak yükleyecektir.
Bu yöntem, her aygıt için tek tek yapılması gerektiğinden zaman alıcı olabilir, ancak belirli bir sürücü sorununu çözmek için idealdir.
Yöntem 2: Pnputil Komutu ile Tüm Sürücüleri Geri Yükleme
Windows’u yeniden kurduktan sonra tüm sürücülerinizi toplu olarak geri yüklemek istiyorsanız, Pnputil en hızlı yöntemdir.
- Yönetici olarak PowerShell’i açın.
- Geri Yükleme Komutunu Çalıştırın: Aşağıdaki komutu kopyalayıp PowerShell penceresine yapıştırın.
D:\DRIVER_YEDEKLERIyolunu kendi yedekleme klasörünüzün yoluyla değiştirmeyi unutmayın.
pnputil /add-driver “D:\DRIVER_YEDEKLERI\*.inf” /subdirs /install /reboot
Bu komutun açıklaması şöyledir:
/add-driver: Belirtilen yoldaki sürücüleri ekler.*.inf:.infuzantılı tüm sürücü dosyalarını bulur./subdirs: Alt klasörlerdeki sürücü dosyalarını da arar./install: Bulunan sürücüleri sisteme kurar./reboot: İşlem tamamlandıktan sonra bilgisayarı yeniden başlatır.
Bu komut sayesinde, format öncesi driver yedekleme işleminin ardından tüm sürücülerinizi tek bir seferde, zahmetsizce geri yükleyebilirsiniz. Bilgisayarınız yeniden başlatıldığında, tüm donanımlarınızın doğru sürücülerle çalıştığını göreceksiniz.
Önemli Notlar ve İpuçları
- Yedekleme Konumu: Sürücü yedeklerinizi format sonrası silinmeyecek harici bir diskte veya USB bellekte saklamak en güvenli yöntemdir. Dahili bir bölümde saklarsanız, format sırasında yanlışlıkla silebilirsiniz.
- Sürücü Uyumsuzluğu: Eski sürücüleri geri yüklemek, bazen yeni bir Windows sürümüyle uyumsuzluk sorunlarına yol açabilir. Genellikle, bu sorunlar nadirdir, ancak böyle bir durumda sorunlu sürücüyü kaldırıp Windows Update üzerinden yeni bir sürümünü indirmeyi deneyin.
- Antivirüs Yazılımları: Yedekleme ve geri yükleme işlemleri sırasında antivirüs yazılımınız bazen işlemle çakışabilir. Eğer sorun yaşarsanız, geçici olarak devre dışı bırakmayı deneyebilirsiniz.
Format öncesi sürücüleri yedekle
Çoğu kullanıcının göz ardı ettiği ancak sistem sağlığı ve kurtarma süreçleri için hayati öneme sahip bir adımdır. Donanım üreticilerinin eski sürücüleri kaldırma eğilimi ve Windows’un genel sürücülerinin performans sınırlamaları göz önüne alındığında, kendi sürücü yedeklerinizi oluşturmak, gelecekte sizi büyük bir dertten kurtarabilir. Bu makalede sunduğumuz basit komutlar ve adım adım rehberler sayesinde, artık Windows 10 veya Windows 11’de sürücülerinizi güvenle yedekleyebilir ve geri yükleyebilirsiniz. Bu sayede, yeni bir format attığınızda veya bir sistem arızası yaşadığınızda, donanımlarınızı hızla işler hale getirebilirsiniz. Unutmayın, sürücülerinizin yedeğini almak, bilgisayarınızın sigortasını yaptırmak gibidir. Şimdi harekete geçin ve format öncesi driver yedekleme işlemini tamamlayarak sisteminizi güvence altına alın!
